سؤزۆم گلير..
سؤزۆم گلير..
دوكتور جئري
گئجه دانێشێقلارێ
گئجه يارێسێ، ار-آرواد ياتاقدا پێچێلداشاركن اوْغۇل اوْياق ايدي. آرواد دئييردي:
- كيشي اوْغلۇمۇز بؤيۆيۆب. دئييرم، اينگي ساتيب اوْنۇ ائولنديرك..
كيشي آروادێ‌نين سؤزلريني دوْغرۇلايێب:
- هه..هه.. دۆز دئييرسن آرواد! -دئيه فێسێلداديێنجا اوْغلانين اۆره‌گينده زۇرنا-قاوال چالێنماغا باشلادێ.
اۆچ-دؤردگۆن گئچدي. اينك هله ساتێلمامێشدێ. اوْغۇل گئجه‌لر اؤزونو يۇخۇيا وۇرۇب دانێشێقلارا -هردن غئيرتيه توْخۇنسا بئله- قۇلاق آسێردێ.سوْنۇندا بير گئجه دؤزۆمۆ تۆكه‌نيب ديله گلدي:
- آنا نوْلۇر بيرآز دا اينكدن دانيشين!..
*
سؤزۆم گلير، "فرهنگستان زبان تركي"-يه. جمهور باشقاني سئچكيلري اؤنجه‌سي گۆنده "فرهنگستان زبان تركي"-نين آچێلێشێندان دانێشێلێردي. آنجاق ايندي اۇزۇن سۆره‌دير بۇ قوْنۇ ياد-بات اوْلۇب كيمسه‌نين جێنقێرێ چێخێب:
- نوْلۇر بيرآز دا فرهنگستان زبان تركي‌دن دانيشين!- دئمير.
آچيقلاما:
فرهنگستان زبان تركي: تۆرك ديل قۇرۇمۇ
ساپا ساغلام اؤلمك
موْللانصرالدين اؤلۆم ياتاغێنا دۆشۆب سوْن سوْلۇقلارێنێ چكمكده ايدي. قوْهۇم- قوْنشۇسۇ باشێنا يێغێشێب توْختاقلێق وئرمگه باشلادێلار:
- موْللا ماشاالله ياناقلارێن قێزارێب!
- موْللا ماشاالله كؤكلميشسن!
- موْللا ماشاالله روحيّه‌ن جاوانلاشيب!
موْللا زارێلدايا-زارێلدايا دانێشێقلارێ كسدي:
- يعني سيز دئييرسيز من ساپا-ساغلام اؤلورم!...
*
سؤزۆم گلير، ايقتصادياتمێزا. بيري دئيير: تورّمي انگلله‌ميشيك. اوْ بيري دئيير: ايقتيصادياتێمێز جانلانێب. آيريسي دئيير: پۇلۇمۇزۇن دگري آرتيب. بير باشقاسي دئيير:......
اليمي جيبيمين بوْشلوغوندا گزدێرێب دئيينيرم:
- اوْلمايا بيزده وارلانا-وارلانا سێنقێن چێخێريق!
ارلرين سايێ!
بير گۆن موْللانصرالدين آناسيندان سوْرۇشدۇ:
آنا دۆزۆنو دئ ايندي‌يه‌دك نئچه يوْل اره گئديب‌سن؟
آناسي گۆلۆمسه‌يه‌رك يانێتلادێ:
- علي، ولي، زولفعلي
بئشي‌ده اوْندان ايره‌لي
پامبيق آتان، قوْز ساتان
رحمتليك سنين آتان!
*
سؤزۆم گلير سوْرۇملۇلارێمێزا. سؤز - سؤزه گلنده دئييرلر: قوْيمۇرلار بيزي ايشله‌يك. كئشكه بو سوْرۇملۇلاردا موْللانصرالدينين آناسيجا اۆره‌ك-جۆرأت اوْلايدێ، ساياردێلار، كيملر قوْيمۇرلار اوْنلار ايشله‌سين!
sözüm gəlir..
dr.jery
gecə danışıqları
Gecə yarısı, ər-arvad yataqda pıçıldaşarkən oğul oyaq idi. arvad deyirdi:
- kişi oğlumuz böyüyüb. deyirəm, inəyi satıb onu evəlnədirək..
kişi arvadının sözlərini doğrulayıb:
- hə..hə.. düz deyirsən arvad! - deyə fısıldadyınca oğlanın ürəyində zurna-qaval çalınmağa başladı.
Üç-dörd gün keçdi. Inək hələ satılmamışdı. oğul gecələri özünü yuxuya vurub danışıqlara -hərdən qeyrətinə toxunsa belə- qulaq asırdı. sonunda bir gecə dözümü tükənib dilə gəldi:
- ana nolur biraz da inəkdən danışın!..
*
sözüm gəlir, "Fərhngestane zəbane Torki"-yə. cümhurbaşqanı seçkiləri öncəsi gündə " Fərhngestane zəbane Torki "-nin açılışından danışılırdı. ancaq indi uzun sürədir bu qonu yad-bat olub kimsənin cınqırı çıxıb:
- nolur biraz da "Fərhngestane zəbane Torki"-dən danışın!- demir.
açıqlama:
"Fərhngestane zəbane Torki": Türk dil qurumu
sapa sağlam ölmək
Molla Nəsrəddin ölüm yatağına düşüb son soluqlarını çəkəməkdə idi. qohum- qonşusu başına yığışıb toxtaqlıq verməyə başladılar:
- Molla maşallah yanaqların qızarıb!
- Molla maşallah kökəlmişsən!
- Molla maşallah ruhiyyən cavanlaşıb!
Molla zarıldaya-zarıldaya danışıqları kəsdi:
- yani siz deyirsiz mən sapa-sağlam ölürəm!...
*
sözüm gəlir, iqtisadiyyatmıza. biri deyir: təvərrümü əngəlləmişik. o biri deyir: iqtisadiyyatımız canlanıb. ayrısı deyir: pulumuzun dəyəri artıb. bir başqası deyir:......
əlimi cibimin boşluğunda gəzdirib deyinirəm:
- olmaya bizdə varlana-varlana sınqın çıxırıq!
ərlərin sayı!
Bir gün Molla Nəsrəddin anasından soruşdu:
-ana düzünü de indiyədək neçə yol ərə gedibsən?
anası gülümsəyərək yanıtladı(cavab verdi):
- Əli, Vəli, Zülfəli
beşidə ondan irəli
pambıqatan, qozsatan
rəhmətlik sənin atan!
*
Sözüm gəlir sorumlularımıza. söz - sözə gələndə deyirlər: qoymurlar bizi işləyək. Keşkə bu sorumlularda Molla Nəsrəddinin anasıca ürək-scürət olaydı, sayardılar, kimlər qoymurlar onlar işləsin!
تاريخ : شنبه 21 تیر 1393 | یازار : دوكتور جئري
